حدیث 851
امام علی علیه السلام :کسی که به نعمت های آخرت راغب باشد ، به اندکِ دنیا قناعت می ورزد.
غرر الحکم : ح 8507 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 449 ح 7986.
حدیث 852
امام علی علیه السلام :در توصیف تقواپیشگان : چند روزی کوتاه ، شکیبایی کردند و در پی آن ، به آسایش طولانی دست یافتند ؛ سودایی سودآور که پروردگارشان برایشان فراهم آورد.
نهج البلاغه : الخطبه 193 ، الأمالی للصدوق : ص 667 ح 897 عن عبد الرحمان بن کثیر الهاشمی عن الإمام الصادق عن أبیه عنه علیهم السلام ، تحف العقول : ص 159 ولیس فیه «تجاره» ، کنز الفوائد : ج 1 ص 90 عن نوف البکالی نحوه ، بحار الأنوار : ج 67 ص 315 ح 50 .
حدیث 853
امام علی علیه السلام :بدانید که آنچه از دنیا می کاهد و به آخرت می افزاید ، بهتر است از آنچه از آخرت می کاهد و به دنیا می افزاید ؛ زیرا چه بسیار اندکی که سود کرد و چه بسیار افزونی که زیان کرد!
نهج البلاغه : الخطبه 114.
حدیث 854
امام علی علیه السلام :هر گاه فقیر شُدید ، به وسیله صدقه دادن ، با خدا سودا کنید.
الإملاق: الافتقار (الصحاح: ج 4 ص 1557 «ملق») .
حدیث 855
امام علی علیه السلام :دوستی ، نوعی خویشاوندی است .
الکافی : 8 / 23 / 4 عن جابر بن یزید عن الإمام الباقر علیه السلام ، کتاب من لا یحضره الفقیه : 4 / 389 / 5834 ، نهج البلاغه : الحکمه 211 ، تحف العقول: 97، کنز الفوائد: 1/93، أعلام الدین : 178 ، بحار الأنوار : 74/178/19.
حدیث 856
امام علی علیه السلام :برادرانِ راستین در میان مردم ، از ثروتی که شخص از آن برخوردار شود و به ارث گذارد ، بهترند . مبادا کسی از شما نسبت به برادرش زیاده بی رغبتی کند ، و اگر از او منفعتی ندید و یا او را بی چیز دید ، مبادا کسی را جایگزین او نماید . مبادا کسی از شما از نیاز خویشاوندش که اگر آن را برآورد ، به او زیانی نمی زند و اگر آن را باز دارد ، سودی به او نمی رساند، غفلت کند .
الزهد للحسین بن سعید : 37 / 98 عن یحیی بن اُمّ الطویل ، بحار الأنوار : 74 / 101 / 53 .
حدیث 857
امام علی علیه السلام :برادران ، زداینده غم و اندوه اند .
غرر الحکم : 2119 .
حدیث 858
امام علی علیه السلام :کسی که از دوستانش جدا شده باشد ، زندگی ندارد .
غرر الحکم : 10661 .
حدیث 859
امام علی علیه السلام :سه چیز توان فرساست : از دست دادن دوستان ، فقر در غربت و ادامه یافتن سختی .
غرر الحکم : 4683 .
حدیث 860
امام علی علیه السلام :هر کس برادری خدایی را از دست بدهد ، گویی شریف ترین عضو خود را از دست داده است .
غرر الحکم : 9227 .
حدیث 861
امام علی علیه السلام :رفیق دنیای شخص ، همچون رفیق دین اوست .
غرر الحکم : 1816 .
حدیث 862
امام علی علیه السلام :هرگاه با کسی دشمنی کردی ،از او مَبُر و راهی برای بازگشت بگذار .
غرر الحکم : 3980 .
حدیث 863
امام علی علیه السلام :چه زشت است بریدن از کسی پس از پیوند ، بی مهری پس از برادری ، دشمنی پس از صفای دوستی و از میان رفتن الفت پس از استواری آن
غرر الحکم : 9857 ، کشف المحجّه : 218 ، وفیه «المودّه» بدل «الصفاء» ، بحار الأنوار: 77 / 210 .
حدیث 864
امام علی علیه السلام :در نامه ای به فرزندش امام حسن علیه السلام : چون برادرت از تو بِبُرد ، خود را به پیوند با او وادار و چون از تو روی گردانَد ، خود را به او نزدیک کن و چون بُخل ورزد ، به او بخشش کن و چون دوری کند ، به او نزدیک شو و چون درشتی کند ، نرمی کن و چون جُرمی کند ، برایش عذری بیاور ، تا آن جا که گویی تو بنده او هستی و گویا او بر تو نعمتی دارد ؛ امّا مبادا که این کار را نابجا انجام دهی و یا در مورد نااهلش به کار بری .
نهج البلاغه : الکتاب 31 ، تحف العقول : 81 وفیه «والمسأله» بدل «والمقاربه» ، کشف المحجّه : 232 عن عمر بن أبی المقدام عن الإمام الباقر علیه السلامعنه علیه السلام ، غرر الحکم : 2452 نحوه ، بحار الأنوار : 74 / 168 / 35 ؛ وراجع کنز العمّال : 16 / 178 / 44215 .
حدیث 865
امام علی علیه السلام :بسیار سرزنش مکن ؛ زیرا کینه به بار می آورد و به دشمنی می انجامد و زیادی آن ، از بی ادبی است .
کنز الفوائد : 1 / 93 ، تحف العقول : 84 وفیه «واستعتب من رجوت اعتابه» بدل «وکثرته من سوء الأدب» ، أعلام الدین : 179 ، بحار الأنوار : 74 / 166 / 29 ؛ کنز العمّال : 16 / 181 / 44215 نقلاً عن وکیع والعسکری فی المواعظ وفیه «المغضبه» بدل «البغیضه» .
حدیث 866
امام علی علیه السلام :در وصیّت خود به فرزندش حسن علیه السلام: شوخی ، کینه به بار می آورد .
تحف العقول : 86 ، بحار الأنوار : 77 / 213 / 1 ؛ دستور معالم الحکم : 20 ، کنز العمّال : 16 / 182 / 44215 وفیه «العداوه» بدل «الضغائن» .
حدیث 867
امام علی علیه السلام :جان ها را شکل هایی است . پس آنان که هم شکل یکدیگرند ، با هم موافقت خواهند کرد و مردم ، به هم شکلان خود ، گرایش بیشتری دارند .
کنز الفوائد : 2 / 32 ، بحار الأنوار : 78 / 92 / 100.
حدیث 868
امام علی علیه السلام :از جا کندن کوه های استوار ، آسان تر از الفت دادن دل های رمیده از یکدیگر است .
مطالب السؤول : 56 ؛ نثر الدرّ : 1 / 322 ولیس فیه «المتنافره» ، بحار الأنوار : 78 / 11 / 70 .
حدیث 869
امام علی علیه السلام :ای پیامبر خدا ! از این سخن خدای متعال خبرم ده : «به زودی خدای رحمان برایشان محبّتی قرار می دهد» . فرمود : «ای علی! محبّت ، نزد خداوند و ملائکه و در دل های مؤمنان است . ای علی ! خداوند متعال به مؤمنان سه چیز داده است : مهر ، محبّت و شُکوه در سینه های مؤمنان»
الجعفریّات : 177 عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام .
حدیث 870
امام علی علیه السلام :هر که به مردم خوش گمان گردد ، دوستی آنان را به دست می آورد .
غرر الحکم : 8842 .
حدیث 871
امام علی علیه السلام :با خوش رفتاری ، رفیقان ، انس می گیرند .
غرر الحکم : 4233 .
حدیث 872
امام علی علیه السلام :وفاداری ، عامل الفت گرفتن مردم با شخص است .
غرر الحکم : 5511 .
حدیث 873
امام علی علیه السلام :پایبند بخشندگی و خوش خویی باشید؛ زیرا این دو ، روزی را افزایش می دهند و باعث دوستی می شوند .
غرر الحکم : 6161 .
حدیث 874
امام علی علیه السلام :بخشندگیِ انسان ، او را محبوب مخالفانش می کند و بُخلش او را منفور فرزندانش می سازد .
غرر الحکم : 4729 .
حدیث 875
امام علی علیه السلام :هرکه حسادت را رها کند ، محبوب مردم می شود .
تحف العقول : 89 وص 99 ، بحار الأنوار : 77 / 237 / 1 .
حدیث 876
امام علی علیه السلام :بدی های برادران را فراموش کن ، تا دوستی شان را پایدار کنی .
غرر الحکم : 4584 .
حدیث 877
امام علی علیه السلام :هرکه بسیار نیکی کند ، برادرانش دوستش خواهند داشت .
غرر الحکم : 8473 .
حدیث 878
امام علی علیه السلام :هرکه پیش از آن که از او بخواهند ، ببخشد و عطا کند ، بزرگوار و محبوب است .
غرر الحکم : 8643 .
حدیث 879
امام علی علیه السلام :زبانت را به نرم گویی و سلام دادن به همه ، عادت بده ، تا دوستانت فراوان شوند و دشمنانت اندک گردند .
غرر الحکم : 6231 .
حدیث 880
امام علی علیه السلام :هرکه زبانش شیرین شود ، برادرانش فراوان می گردند .
مائه کلمه : 24 / 8 ، المناقب للخوارزمی : 375 / 395 عن الجاحظ .
حدیث 881
امام علی علیه السلام :هدیه دادن ، دوستی را به دنبال می آورد .
غرر الحکم : 316 .
حدیث 882
امام علی علیه السلام :خیرخواهی و یکرنگی ، محبّت به بار می آورد .
غرر الحکم : 614 .
حدیث 883
امام علی علیه السلام :از جاهل انتقاد مکن ، که دشمنت می دارد و از عاقل انتقاد کن ، که دوستت می دارد .
غرر الحکم : 10215 .
حدیث 884
امام علی علیه السلام :برادران در میان خود به سه چیز نیازمندند که اگر آنها را به کار گیرند دوستی شان پایدار می شود وگرنه از یکدیگر جدا می شوند و با یکدیگر دشمنی می کنند . این سه عبارت است از : انصاف ، مهربانی به یکدیگر و کنار گذاشتن حسادت.
تحف العقول : 322 ، بحار الأنوار : 78 / 236 / 68 .
حدیث 885
امام علی علیه السلام :بهترین چیزهایی که مردم با آنها ، دل های دوستانشان را به دست می آورند و کینه ها را از دل های دشمنانشان می زدایند ، خوش رویی به هنگام دیدارشان است ، و پرسش حال آنها در هنگام نبودشان و گشاده رویی در حضورشان .
تحف العقول : 218 ، بحار الأنوار : 78 / 57 / 124 .
حدیث 886
امام علی علیه السلام :آن که بر اثر هر گناهی از برادرانش کناره گیری کند ، دوستانش کم می شوند .
غرر الحکم : 8166 .
حدیث 887
امام علی علیه السلام :هرگاه شخص مؤمن ، برادرش را خجالت دهد ، از او جدا شده است.
نهج البلاغه : الحکمه 480 ، خصائص الأئمّه علیهم السلام : 126 ؛ شرح نهج البلاغه : 20 / 251 / 488 .
حدیث 888
امام علی علیه السلام :پریشانی ، خوی ها را زشت می کند و دوستان را می پراکند .
غرر الحکم : 1599 .
حدیث 889
امام علی علیه السلام :افسردگی ، برادری را تباه می کند .
غرر الحکم : 1108 .
حدیث 890
امام علی علیه السلام :حسادتِ دوست ، ناشی از نادرستی دوستی است .
نهج البلاغه : الحکمه 218 ، غرر الحکم : 4928 ، بحار الأنوار : 74 / 163 / 28 .
حدیث 891
امام علی علیه السلام : هرکه از سخن چین پیروی کند ، دوست را از دست می دهد .
نهج البلاغه : الحکمه 239 ، بحار الأنوار : 73 / 160 / 7 .
حدیث 892
امام علی علیه السلام : از خودپسندی ، بدخویی و کم صبری بپرهیز ؛ زیرا با این خصلت های سه گانه ، هیچ دوستی ای برایت راست نمی آید و همواره ، مردم از تو کناره می گیرند .
الخصال : 147 / 178 عن حمّاد بن عیسی عمّن ذکره عن الإمام الصادق علیه السلام ، بحار الأنوار : 72 / 315 / 16 و 74 / 175 / 6 .
حدیث 893
امام علی علیه السلام :همنشین انسان ، نشانه دین اوست .
المواعظ العددیّه : 60 .
حدیث 894
امام علی علیه السلام :در دوستی کسی که به درونش پی نبرده ای ، رغبت مکن .
غرر الحکم : 10167 .
حدیث 895
امام علی علیه السلام :پیش از آزمون ، به دوست ، اعتماد مکن .
غرر الحکم : 10257 .
حدیث 896
امام علی علیه السلام :اطمینان به هرکس ، پیش از آزمودنش نشانه درماندگی است .
نهج البلاغه : الحکمه 384 ، تنبیه الخواطر : 2 / 297 ، بحار الأنوار : 71 / 190 / 56 .
حدیث 897
امام علی علیه السلام :مردم ، جز با آزمودن ، شناخته نمی شوند . پس خانواده و فرزندانت را هنگام نبودت ، دوستت را هنگام مصیبتت ، خویشانت را به هنگام ناداری ات ، و دوستان و مدّعیان دوستی را به هنگام بیکاری ات ، بیازمای تا با آن ، منزلت خود را نزد آنان بدانی .
مطالب السؤول : 56 ؛ بحار الأنوار : 78 / 10 / 67 .
حدیث 898
امام علی علیه السلام :در حکمت های منسوب به ایشان : هرگاه خواستی با کسی دوستی کنی ، ببین دشمنش کیست .
شرح نهج البلاغه : 20 / 286 / 271 .
حدیث 899
امام علی علیه السلام :امینِ قابلِ اعتماد ، چه کم است و خیانتکار ، چه بسیار !
غرر الحکم : 9656 .
حدیث 900
امام علی علیه السلام :برادران ، در کنار ظرف های بزرگ غذا ، چه بسیارند و به هنگام حوادث روزگار ، چه کم!
غرر الحکم : 9657 .