حدیث 901
امام علی علیه السلام :طولانی ترین سفر ، سفر کسی است که در جستجوی برادری صالح است .
غرر الحکم : 3288 .
حدیث 902
امام علی علیه السلام :سه چیز در هر روزگاری کمیاب است : برادری خدایی ، زن صالح و دمسازِ همسو با دین خدا ، و فرزند هدایت یافته . هرکس یکی از این سه تا را به دست آورد ، خیر دو سرا و بهره برتر دنیا را به دست آورده است .
مصباح الشریعه : 307 ، بحار الأنوار : 74 / 282 / 3 .
حدیث 903
امام علی علیه السلام :در حکمت های منسوب به ایشان : از یار بد بپرهیز ، که چون شمشیر برهنه است . جلوه اش زیبا و زخمش زشت است .
شرح نهج البلاغه : 20 / 273 / 157 .
حدیث 904
امام علی علیه السلام :بدترینِ برادران ، کسی است که برایش به رنج افتند .
نهج البلاغه : الحکمه 479 ، خصائص الأئمّه علیهم السلام : 125 ، بحار الأنوار : 74 / 165 / 28
حدیث 905
امام علی علیه السلام :بدترینِ برادرانت ، شخص فریبکار چاپلوس است .
غرر الحکم : 5730 .
حدیث 906
امام علی علیه السلام :بهترینِ برادرانت ، کسی است که بر تو در راه پیروی از خدای سبحان ، سخت گیرد .
غرر الحکم : 4986 .
حدیث 907
امام علی علیه السلام :بهترینِ برادرانت ، کسی است که با راستگویی اش تو را به راستگویی بخواند و با اعمال نیک خود ، تو را به برترینِ اعمال برانگیزد .
غرر الحکم : 5022 .
حدیث 908
امام علی علیه السلام :دوستِ مهربان ، آن کسی است که تو را به سرای آخرت فرا بخواند و در عمل کردن برای آن ، تو را یاری کند .
غرر الحکم : 8775 .
حدیث 909
امام علی علیه السلام :نشانه بزرگواریِ آدمی ، گریستن او بر روزگار از دست رفته ، اشتیاق به وطن و حفظ برادران دیرین است .
کنز الفوائد : 1 / 94 ، بحار الأنوار : 74 / 264 / 3 .
حدیث 910
امام علی علیه السلام :درباره فتنه بنی امیّه : مردم آن روزگار ، همچون گرگ هایند و حاکمانش درندگان ، و مردم میانه حال آن ، پرخوران و فقیرانش مردگان . راستی ناپدید می گردد و دروغ ، سرریز می گردد و دوستیِ زبانی به کار بسته می شود و مردم ، به دل با یکدیگر دشمنی می کنند .
نهج البلاغه : الخطبه 108 ، غرر الحکم : 6438 : وفیه ذیله
حدیث 911
امام علی علیه السلام :از بخل بپرهیزید ؛ زیرا بیگانهْ بخیل را دشمن می دارد و خویشاوند از او می گریزد .
غرر الحکم : 2748 .
حدیث 912
امام علی علیه السلام :مؤمن ، بر آن که با او دشمنی می ورزد ، ستم نمی کند و به خاطرِ آن که دوستش دارد ، دست به گناه نمی زند .
الأمالی للطوسی : 580/1199، نهج البلاغه: الخطبه 193، تحف العقول: 161، بحار الأنوار: 67/311/45 .
حدیث 913
امام علی علیه السلام :همه دوستی را نثار دوستت کن ؛ امّا همه اعتمادت را نثارش مکن . از جان و مالت در راهش بگذر و با او همدردی کن ؛ امّا همه رازهایت را با او در میان مگذار. بدین ترتیب ، هم حقّ حکمت را به تمامی ادا کرده ای و هم حقوق دوستی را به جا آورده ای .
کنز الفوائد : 1 / 93 ، أعلام الدین : 178 ، غرر الحکم : 2463 ، بحار الأنوار : 74 / 165 / 29 .
حدیث 914
امام علی علیه السلام :دشمنی ات را با دشمنت آشکار مکن ، با دوست خود ، درشتی منما و عذر را بپذیر گرچه دروغین باشد ، پاسخگویی را گرچه به سودت باشد ، از سر قدرتْ رها کن .
غرر الحکم : 10358 .
حدیث 915
امام علی علیه السلام :بپرهیز از آن که چنان دوستت را از خود برانی که از حدود دوستی ات نیز بیرون برود ؛ بلکه برای او از دوستی خود ، جایی بگذار که برای بازگشت ، به آن اعتماد کند .
غرر الحکم : 2687 .
حدیث 916
امام علی علیه السلام :هرکه از آزارش در امانی ، به برادری با او رغبت کن .
کنز الفوائد : 1 / 368 .
حدیث 917
امام علی علیه السلام :برادری که به تو بهره ای رساند ، بهتر از آن برادری است که فقط بر شمار دوستانت بیفزاید .
غرر الحکم : 1362 .
حدیث 918
امام علی علیه السلام :در حکمت های منسوب به ایشان : با کارآزمودگانْ همنشین باش ؛ زیرا این تجربه ها برایشان به گران ترین قیمت ، حاصل شده است ، حال آن که تو آنها را از ایشان به ارزان ترین قیمت ، به دست می آوری.
شرح نهج البلاغه : 20 / 335 / 846
حدیث 919
امام علی علیه السلام :در حکمت های منسوب به ایشان : با کسی مصاحبت کنید که نیکی های شما را در حقّ خود ، به یاد می سپارد و نیکی های خود را به شما ، فراموش می کند .
شرح نهج البلاغه : 20 / 314 / 603 .
حدیث 920
امام علی علیه السلام :دوستِ شریران ، همچون مسافر دریاست که اگر از غرق شدن هم ایمن ماند ، از ترس ، ایمن نیست .
غرر الحکم : 9835 .
حدیث 921
امام علی علیه السلام :از مصاحبت دروغگو بپرهیز . اگر هم بدان ناگزیر شدی ، او را تصدیق مکن و به او مگو که تکذیبش می کنی ؛ چرا که از دوستی تو دست می کشد ؛ امّا از طبیعتش دست نمی کشد .
غرر الحکم : 2416 .
حدیث 922
امام علی علیه السلام :حسود ، دوستی اش را در گفتارش آشکار می کند و دشمنی خود را در کردارش نهان می سازد . پس نامِ دوست را دارد و صفت دشمن را .
غرر الحکم : 2105 .
حدیث 923
امام علی علیه السلام :در حکمت های منسوب به ایشان : هرکه تو را برای چیزی دوست بدارد ، با برآورده شدنش تو را ملول خواهد ساخت .
شرح نهج البلاغه : 20 / 323 / 709 .
حدیث 924
امام علی علیه السلام :دوستی با پادشاهان و خیانتکاران ، کمتر می پاید .
غرر الحکم : 6725 .
حدیث 925
امام علی علیه السلام :به دوستی پادشاهان امید مبند که در اوج الفت داشتن به آنان ، تنهایت می گذارند و در نهایت نزدیکی به آنان ، از تو می بُرند .
غرر الحکم : 10431 .
حدیث 926
امام علی علیه السلام :با کسی که مایعاتِ مست کننده را حلال می شمارد ، دوستی مکنید.
دعائم الإسلام : 2 / 132 / 466 ، بحار الأنوار : 66 / 495 / 41 .
حدیث 927
امام علی علیه السلام :به دوستی آن که به تو رغبتی ندارد ، رغبت مکن .
الکافی : 8 / 24 / 4 عن جابر بن یزید الجعفی عن الإمام الباقر علیه السلام ، تحف العقول : 98 ، بحار الأنوار : 77 / 287 / 1 .
حدیث 928
امام علی علیه السلام :بر شمار برادران دنیایی میفزای که اگر از برآوردن نیازهایشان درمانده شوی ، به دشمنانْ تبدیل می شوند . حکایت آنان ، حکایت آتش است که بسیارِ آن ، می سوزاند و کمِ آن ، سود می رساند .
غرر الحکم : 10381 .
حدیث 929
امام علی علیه السلام :پیمان دوستی را نگه دار ، گرچه دیگری آن را نگه ندارد .
غرر الحکم : 7157 .
حدیث 930
امام علی علیه السلام :هرکه را دوستت می دارد ، گرامی بدار و از دشمن خود ، گذشت کن تا فضل و برتری ات کامل گردد .
غرر الحکم : 2368 .
حدیث 931
امام علی علیه السلام :با مؤمنان به ایثار رفتار کن آنان را بر خود ، مقدّم بدار و با دیگر مردمان ، به انصاف .
غرر الحکم : 6342 .
حدیث 932
امام علی علیه السلام :لغزش دوستت را برای هنگام یورش دشمنت ، تحمّل کن .
الإرشاد : 1 / 299 ، کنز الفوائد : 1 / 93 ، بحار الأنوار : 77 / 419 / 40 .
حدیث 933
امام علی علیه السلام :در تنگنا و سختی ، دوستی راستین ، آشکار می شود .
غرر الحکم : 6511 .
حدیث 934
امام علی علیه السلام :اگر همه روزها را روزه بگیری و همه شب ها را به نماز بِایستی و میان رُکْن و مقام کعبه کشته شوی ، باز خداوند ، تو را با علاقه ات برخواهد انگیخت ، هرچه که باشد . اگر بهشتی باشد ، پس بهشتی خواهی بود و اگر دوزخی باشد ، پس دوزخی .
الغارات : 2 / 588 عن حبّه العرنی ، بحار الأنوار : 39 / 295 / ذیل ح 96 و ج 68 / 75 / ذیل ح 133 ؛ شرح نهج البلاغه : 4 / 105 عن حبّه العرنی وزاد فی صدره «من أحبّنی کان معی» .
حدیث 935
امام علی علیه السلام :در حکمت های منسوب به ایشان : عشق ، بیماری ای است که نه پاداشی دارد و نه عوضی .
شرح نهج البلاغه : 20 / 260 / 46 .
حدیث 936
امام علی علیه السلام :هرکه عاشق چیزی شود ، آن چیز ، دیده اش را کم سو (نابینا) و دلش را بیمار می کند . در نتیجه ، او با چشمی نادرست می نگرد و با گوشی ناشنوا می شنود . شهوت ها پرده خردش را دریده اند و دنیا ، دلش را میرانده و جانش شیفته آن شده است .
پس او بنده دنیا و بنده کسی است که از آن ، بهره ای دارد و دنیا به هر جا رفت ، او نیز می رود و به هر سو روی آورد ، او نیز روی می آورد . در پیِ هیچ یک از فرمان های بازدارنده خدا باز نمی ایستد و از هیچ پند دهنده از جانب او پند نمی گیرد ، حال آن که خود ، کسانی را که مرگ ، بی خبر ، گرفتارشان ساخته ست ، می بیند .
نهج البلاغه : الخطبه 109 .
حدیث 937
امام علی علیه السلام :بارالها! پروردگارا! سرور و مولای من! از چه چیز به تو شکایت برم و برای کدام یک از آنها بگریم ؟ برای عذاب دردناک و سختی آن ؟ یا برای طولانی بودن کیفر (مجازات) و مدّت آن ؟
پس اگر مرا برای کیفرها در کنار دشمنانت بگذاری و مرا با کیفردیدگانت گِردآوری و میان من و اولیا و دوستانت جدایی بیندازیای اله و سرور و مولا و پروردگارم! ، گیرم که بر عذابت صبر کردم ؛ چگونه بر فراقت صبر کنم ؟!
مصباح المتهجّد : 847 ، إقبال الأعمال : 3/335 کلاهما عن کمیل بن زیاد النخعی، البلد الأمین: 190 .
حدیث 938
امام علی علیه السلام :بهترین و لذیذترین چیز در بهشت ، دوستی خدا ، دوستی در راه خدا و ستایشِ خداست .
مصباح الشریعه : 527 ، بحار الأنوار : 69 / 251 / 30 .
حدیث 939
امام علی علیه السلام :هرگاه خداوند ، بنده ای را گرامی بدارد ، او را به دوستیِ خود مشغول می سازد .
غرر الحکم : 4080 .
حدیث 940
امام علی علیه السلام :در وصف ملائکه : آن گاه خداوند سبحان ، برای جای دادن در آسمان هایش و آباد کردن بخش برین ملکوتش ، آفریدگانی نوپدید از ملائکه اش بیافرید اشتغال به عبادتش ، آنان را از هر چیز دیگر بازداشته است و حقایق ایمان ، آنان را به معرفت پروردگارشان پیوند داده است و یقین به او ، آنان را از دیگران بریده و شیفته او ساخته است و خواسته هایشان از آنچه نزد اوست ، به آنچه نزد دیگری است ، درنمی گذرد . آنان ، شیرینی معرفتش را چشیده و از جام لبریز محبّتش نوشیده اند .
نهج البلاغه : الخطبه 91 ، بحار الأنوار : 57 / 109 / 90 و ج 77 / 320 / 17 .
حدیث 941
امام علی علیه السلام :بیداری چشمها به یاد خدا ، دوست صمیمی عارفان و شیرینی مقرّبان است .
غرر الحکم : 5612 .
حدیث 941
امام علی علیه السلام :یاد خدا ، خوراک جان ها و همنشینی با محبوب است .
غرر الحکم : 5166 .
حدیث 942
امام علی علیه السلام :به سوی خداوند عز و جل توبه کنید و به دوستی اش درآیید که خداوند ، توبه کاران و پاکیزگان را دوست دارد ، و مؤمن ، توبه کار است .
حدیث 943
امام علی علیه السلام :باگر خود را از معصیت ها پاک کنید ، خداوند ، دوستتان خواهد داشت .
غرر الحکم : 3759 .
حدیث 944
امام علی علیه السلام :محبوب ترینِ بندگان در نزد خداوند ، اقتدا کننده به پیامبرش و پی سپارِ راه اوست .
نهج البلاغه : الخطبه 160 ، غرر الحکم : 3055 ، بحار الأنوار : 16 / 285 / 136 .
حدیث 945
امام علی علیه السلام :در خطبه معروف به «وسیله» : خداوند متعال در مقام تشویق و ترغیب به تصدیقش و پذیرش دعوتش می فرماید : «بگو : اگر خدا را دوست می دارید ، از من پیروی کنید ، تا خدا دوستتان بدارد و گناهانتان را بیامرزد» . پس پیروی از او ، موجب دوستیِ خداست و رضایتش ، موجب آمرزش گناهان و رستگاری کامل و واجب شدن بهشت.
الکافی : 8 / 26 / 4 عن جابر بن عبداللّه عن الإمام الباقر علیه السلام .
حدیث 946
امام علی علیه السلام :خود را با آبْ از بوی آزارنده پاک کنید و به خودتان برسید که خداوند عز و جل بنده پَلَشتی را که هرکس کنارش بنشیند ، از بوی بد او رنجه شود ، دشمن می دارد .
الخصال : 620 / 10 عن أبی بصیر ومحمّد بن مسلم عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام ، تحف العقول : 110 نحوه وفیه «یتأفّف» بدل «یتأنّف» ، بحار الأنوار : 10 / 99 / 1 .
حدیث 947
امام علی علیه السلام :محبوب ترین کارها نزد خدا بر روی زمین ، دعاست .
مکارم الأخلاق : 2 / 9 / 1985.
حدیث 948
امام علی علیه السلام :هرکه دارای شش صفت باشد ، در کنار خدا و در سمت راستش خواهد بود . خداوند ، شخص مسلمانی را دوست دارد که: آنچه را برای خودش خوش می دارد ، برای برادرش نیز خوش بدارد ؛ و آنچه را برای خود ناخوش می دارد،برای برادرش نیز ناخوش بدارد؛ و با او برای ولایت حق، خیرخواهی می کند؛ و فضیلت مرا می شناسد؛ و گام جای پای من می نهد؛ و منتظر فرجام من است.
المحاسن : 1 / 72 / 28 عن علیّ بن عثمان بن رزین عمّن رواه ، بحار الأنوار: 27 / 89
حدیث 949
امام علی علیه السلام :با دادن صدقه و پیوند با خویشاوندان ، گناهانتان را پاک کنید و محبوب خداوند شوید .
غرر الحکم : 7258 .
حدیث 950
امام علی علیه السلام :مردی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و گفت : به من کاری بیاموز که با انجام دادنش ، خداوند مرا دوست بدارد ، آفریدگان نیز دوستم بدارند ، خداوند دارایی ام را بیفزاید ، تندرستم گرداند ، عمرم را طولانی کند و مرا با تو محشور سازد .
حضرت فرمود : «اینها شش صفت است که نیازمند شش صفت دیگر است : هرگاه خواستی خداوند دوستت بدارد ، از او بترس و تقوای او را پیشه کن؛ و هرگاه خواستی آفریدگان دوستت بدارند ، به آنان نیکی کن و آنچه را در دست دارند ، رها کن؛
و هرگاه خواستی خداوند دارایی ات را بیفزاید ، زکات بپرداز؛ و هرگاه خواستی خداوند تندرستت گرداند ، بسیار صدقه بده؛ و هرگاه خواستی خداوند عمرت را طولانی کند ، به دیدار خویشاوندانت برو؛ و هرگاه خواستی خداوند تو را با من محشور سازد ، در برابر خدای یگانه قهّار ، سجده ات را طولانی کن» .
أعلام الدین : 268 ، المواعظ العددیّه : 291 نحوه ، بحار الأنوار : 85 / 164 / 12 .
