بی شک حضرت فاطمه (س) دوردانه بانوان عالم برای خداوند مهربان است.
شنیدن سخنان گوهربار ایشان مملو از حس آرامش و زیبایی است که باید سر لوحه زندگی قرار گیرد.
زندگی نامه حضرت فاطمه (س)
تولد و کودکی |
|
ازدواج |
|
فرزندان |
|
فعالیت اجتماعی |
|
وفات |
|
فضائل و مقام |
|
برخی از القاب ایشان |
|
اهمیت شناخت زندگی حضرت زهرا (س) |
|
جایگاه حضرت فاطمه (س)
محبوبیت نزد خدا و پیامبر |
|
برترینِ زنان |
|
فضائل |
|
ویژگی های اخلاقی |
|
الگو برای زنان |
|
زیارت نامه |
|
احادیث حضرت فاطمه (س)
حدیث ۱
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خداوند امر به معروف را برای اصلاح مردم قرار داد .
بحار الأنوار ، ج 6 ، ص 107 .
حدیث 2
حضرت فاطمه علیهاالسلام :در خدمت مادر باش ؛ زیرا بهشت زیر قدم های مادران است .
. کنزالعمّال ، ح 45443 .
حدیث 3
حضرت فاطمه علیهاالسلام :آن گاه که در روز قیامت برانگیخته شوم ، گناهکاران امّت پیامبر اسلام را شفاعت خواهم کرد .
. إحقاق الحقّ ، ج 19 ، ص 129 .
حدیث 4
حضرت فاطمه علیهاالسلام :اگر به آنچه تو را به آن فرمان می دهیم عمل کنی و از آنچه برحذر می داریم دوری کنی ، از شیعیان مایی و الاّ هرگز .
بحار الأنوار ، ج 68 ، ص 155 .
حدیث 5
حضرت فاطمه علیهاالسلام :از دنیای شما محبّت سه چیز در دل من نهاده شد : تلاوت قرآن ، نگاه به چهره پیامبر خدا و انفاق در راه خدا .
. نهج الحیاه ، ح 164 .
حدیث 6
حضرت فاطمه علیهاالسلام :ای علی! من از پروردگارم شرم دارم که چیزی از تو درخواست کنم که توان برآوردن آن را نداشته باشی .
بحار الأنوار ، ج 43 ، ص 59 .
حدیث 7
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خوش رویی هنگام روبه رو شدن با مؤمن ، بهشت را بر فرد خوش رو واجب می کند .
همان ، ج 75 ، ص 401 .
حدیث 8
حضرت فاطمه علیهاالسلام :هر که خداوند را بی پیرایه عبادت کند ، خداوند برترین مصلحتش را نثار او می کند .
. همان ، ج 70 ، ص 249 .
حدیث 9
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خداوند نماز را برای دوری از کبر واجب کرد .
. بحار الأنوار ، ج 82 ، ص 209 .
حدیث 10
حضرت فاطمه علیهاالسلام :ما اهل بیت دست آویز الهی مردمان ، بر گزیده خدا و منزلگاه قدس و پاکی اوییم .
. شرح نهج البلاغه ، ابن ابی الحدید ، ج 16 ، ص 211 .
حدیث 11
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خدا اطاعت از ما را رشته سامان ملّت ، و امامت ما را مایه ایمنی از تفرقه قرار داده است .
الإحتجاج ، ج 1 ، ص 134 .
حدیث 12
حضرت فاطمه علیهاالسلام :در جواب امام حسن علیه السلام که پرسیده بود : چرا برای همسایگان و دیگران دعا می کنی و برای خود دعا نمی کنی؟ فرمود : اوّل همسایه ، سپس خانه خود .
. علل الشرائع ، ج 1 ، ص 183 .
حدیث 13
حضرت فاطمه علیهاالسلام :بهترین شما کسانی اند که با مردم نرم ترند و زنان خویش را بیشتر گرامی می دارند .
دلائل الإمامه ، ص 76 .
حدیث 14
حضرت فاطمه علیهاالسلام :برای زنان بهتر است که بدون ضرورت مردان نامحرم را نبینند و نامحرمان نیز آنان را نبینند .
بحار الأنوار ، ج 104 ، ص 36 .
حدیث 15
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خدایا! نگریستن به رویت و شوق دیدارت را از تو درخواست می کنم .
. همان ، ص 225 .
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خداوند پس از غدیرخم برای کسی حجّت و عذری باقی نگذاشت .
. دلائل الإمامَه ، ص 122 .
حدیث 17
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خداوند ایمان را برای پاکی از شرک… و عدل و داد را برای آرامش دل ها واجب نمود.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 568
حدیث 18
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خداوند عدالت را برای آرامش دل ها، واجب کرد.
علل الشرایع، ج1، ص 248، ح 2
حدیث 19
حضرت فاطمه علیهاالسلام :ابن عبّاس در حدیث ازدواج فاطمه وعلی علیهماالسلام: پیامبر خدا صلی الله علیه و آله آنها را در آغوش گرفت و فرمود: خدایا! این دو از من هستند و من از این دو، خدایا همان گونه که هر گونه پلیدی را از من دور کردی و پاکم گرداندی این دو را نیز پاک گردان.
المعجم الکبیر : 24 / 134 / 362 ، و 22 / 412 / 1022 ، المصنّف لعبد الرزّاق : 5 / 489 / 9782 وفیهما «ثمّ التزمها» بصیغه المفرد إلی آخر الحدیث .
حدیث 20
حضرت فاطمه علیهاالسلام :در کلامی که در آن ابوبکر و گروهی از مهاجران و انصار را مخاطب قرار می دهد _ : خداوند ایمان را بر شما واجب کرده تا از شرک پاک شوید.
و فرمانبری از ما را واجب کرده تا نظام یابید و پیشوایی ما را واجب کرده تا از پراکندگی امان یابید… ما پیوسته به شما فرمان می داده ایم و شما فرمان می بردید تا این که آسیای اسلام با ما به گردش در آمد و باران برکات بر مردم فرو بارید و نعره شرک فرو نشست و آتش جنگ خاموشی گرفت و دعوت هرج و مرج به آرامی گرایید و سامانه دین نظم یافت.
باخت : سکنت وفترت . (لسان العرب : 3 / 9) .
حدیث 21
حضرت فاطمه علیهاالسلام :تقوای خدا را آن گونه که باید در پیش گیرید… ما وسیله خداییم در میان بندگانش و خواصّ او هستیم و جایگاه قدس اوییم، ما حجّت او هستیم در آن هنگام که نامرئی است و ما وارثان پیامبرانیم.
شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید : 16 / 211 نقلاً عن کتاب أبی بکر أحمد بن عبد العزیز الجوهریّ بإسناده عن زینب بنت علیّ علیه السلاموعن جعفر بن محمّد عن أبیه علیهماالسلاموعن جابر الجعفیّ عن الإمام الباقر علیه السلاموعن عبداللّه بن حسن بن الحسن ، وراجع دلائل الإمامه : 114 / 36 .
حدیث 22
حضرت فاطمه علیهاالسلام :پس از رویداد کربلا و آن چه بر اهل بیت گذشت به اهل کوفه چنین خطاب کرد: امّا بعد، ای کوفیان! ای اهل نیرنگ و خیانت و خودپسندی، ما خاندانی هستیم که خداوند ما را با شما آزمود و شما را با ما، پس آزمون ما را با توفیق قرین ساخت و علم خود را در میان ما قرار داد و فهمش را نزد ما نهاد.
ما ظرف دانش و فهم و حکمت اوییم و حجّت اوییم در زمین در بلاد او برای بندگانش. خداوند ما را به سبب کرامت خود ارجمند داشته و به سبب پیامبرش ما را بر بسیاری از خلایقش نیک ترجیح داده است.
الاحتجاج : 2 / 106 ، الملهوف : 195 ، مثیر الأحزان : 87 من دون «ووعاء فهمه … لعباده» .
حدیث 23
حضرت فاطمه علیهاالسلام :ای گرامی ترینِ گرامیان و نهایتِ آرزوی خواستاران ! تو سرور منی که درِ دعا و توبه را برای من گشودی. پس درِ قبول و اجابت دعا را بر من مبند .
فلاح السائل : 175.
حدیث 24
حضرت فاطمه علیهاالسلام :بارالها! نگریستن به رخسارت و شوق دیدارت را از تو درخواست می کنم .
بحار الأنوار : 94 / 225 / 1 نقلاً عن اختیار ابن الباقی .
حدیث 25
حضرت فاطمه علیهاالسلام :بار خدایا!تو را به علم غیبت و تواناییت بر آفرینش، سوگند می دهم که مرا، تا وقتی می دانی زنده بودن برایم بهتر است، زنده بداری و هر گاه مرگ برایم بهتر بود، بمیرانی.
بحار الأنوار : 94/225/1 .
حدیث 26
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خداوند عدالت را برای آرامش دلها واجب فرمود.
علل الشرائع : 248/2.
حدیث 27
حضرت فاطمه علیهاالسلام :اگر روزه دار زبان و گوش و چشم و اعضا و جوارح خود را نگه ندارد ، روزه به چه کار او می آید؟!
دعائم الإسلام : 1/268 .
حدیث 28
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خداوند روزه را برای استواری اخلاص ، واجب فرمود .
بحار الأنوار : 96/368/47 .
حدیث 29
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خداوند نماز را به منظور دور کردن انسان از کِبر واجب فرمود .
بحار الأنوار : 82/209/19 .
حدیث 30
حضرت فاطمه علیهاالسلام :خداوند صله ارحام را به جهت فزونی نفرات مقرّر داشته است .
بحار الأنوار : 74/94/23
حدیث 31
حضرت فاطمه علیهاالسلام :هر که عبادت خالصانه خود را به درگاه خدا فرا برد ، خداوند عز و جل بهترین چیزی را که به صلاح اوست برایش فرو فرستد .
تنبیه الخواطر : 2/108 .
حدیث 32
حضرت فاطمه علیهاالسلام : پس از آن که حسین علیه السلام را به دنیا آوردم ، رسول خدا صلی الله علیه و آله نزد من آمد . طفل را در پارچه ای زرد رنگ، به دست آن حضرت دادم . پیامبر خدا صلی الله علیه و آله آن پارچه را دور انداخت و پارچه سفیدی گرفت و حسین را در آن پیچید . آن گاه فرمود : بگیرش ای فاطمه ، که او امام است و فرزند امام . او پدر نُه امام بزرگواری است که از صُلب او به دنیا می آیند و نُهمین آنان قائم است .
کفایه الأثر : 194.
حدیث 33
حضرت فاطمه علیهاالسلام :در یکی از سخنرانی های خود _ فرمود : خداوند پرهیز از خوردن مال یتیم را به دلیل جلوگیری از ظلم و حق کشی واجب فرمود.
بحار الأنوار : 79/268/7 .
حدیث 34
حضرت فاطمه علیهاالسلام :به نام خداوند بخشنده مهربان، به نام خدایی که نور است، به نام خدایی که نور نور است، به نام خدایی که نوری بالای نور است، به نام خدایی که تدبیر امور به دست اوست، به نام خدایی که نور را از نور آفرید. ستایش و سپاس خدایی را که نور را از نور آفرید و نور را بر کوه طور فرود آورد، در _ درون _ کتابی نوشته شده، در طوماری گسترده بر پیامبری برخوردار از نعمتها.
مهج الدعوات: 7
حدیث 35
حضرت فاطمه علیهاالسلام :ای مردم! بدانید که من فاطمه ام و پدرم محمد صلی الله علیه و آلهاست. پایان و آغاز سخنم یکی است، نابجا سخن نمی گویم و به کاری بیهوده نمی پردازم. به حقیقت پیامبری از میان خودتان برخواست که رنجهای شما بر او دشوار بود و به هدایت و اصلاح شما حریص و بر مؤمنان دلسوز و مهربان بود.
بخشی از خطبه بزرگ، احتجاج، ج 1: 134.
حدیث 36
حضرت فاطمه علیهاالسلام :کتاب گویای خداوند و قران راستگو و نور فروغ بخش و روشنایی درخشان عهد الهی و یادگار پیامبر است که دیدگاههایش روشن و اسرار درونی او بر ملا و ظاهر آن جلوه گر و پیروان او مورد غبطه همگان است. تبعیت از آن راهگشای دستیابی به رضای الهی و گوش سپردن به او موجب نجات است
بخشی از خطبه بزرگ، احتجاج، ج 1: 134.
حدیث 37
حضرت فاطمه علیهاالسلام :کتاب الهی فرا روی شماست، امور مربوط به او ظاهر و احکامش فروزان و نشانه هایش خیره کننده و فرامین بازدارنده اش آشکار و دستورهایش واضح است.
بخشی از خطبه بزرگ، احتجاج، ج 1: 137.
حدیث 38
حضرت فاطمه علیهاالسلام :سپاسِ خدایی را به جای آرید که به خاطر عظمت وجود و جلوه نورش هر آنچه در آسمانها و زمین است خواهان ره یافتن به سوی او هستند و در این میان تنها _ ما وسیله تقرب به او و بندگانِ برگزیده و پایگاه تقدیس و تنزیه او و حجت او در غیبت و نهان و وارث پیامبران اوییم.
شرح ابن ابی الحدید ج 16:211.
حدیث 39
حضرت فاطمه علیهاالسلام :جابر بن عبداللّه می گوید:در دست فاطمه زهرا علیهاالسلام لوحی زمردین دیدم، پرسیدم: ای دختر رسول خدا پدر و مادرم فدای تو باد این چه لوحی است؟ حضرت فرمود:
این لوح را که در آن نام پدر و شوهرم و دو پسرم و نامهای فرزندان معصومم نوشته شده است خدای عزوجل به پیامبرش هدیه نمود و پیامبر نیز برای خوشحالی من آن را به من داد.
اکمال الدین ج 1:309.
حدیث 40
حضرت فاطمه علیهاالسلام :در جمع گرم خانواده هر یک از علی و فاطمه خود را نزد پیامبر محبوبتر می شمردند، پیامبر به فاطمه فرمود: تو را حلاوت فرزندی و علی را عزّت مردان است و او نزد من محبوتر است.فاطمه گفت:
به خدایی که تو را برگزید و هدایت کرد و امّت را به سبب تو راه نمود، همواره تا زنده ام به مقام او مقّر خواهم بود.
قوت القلوب ج 3: 111
حدیث 41
حضرت فاطمه علیهاالسلام :پدرم قبل از رحلتش به من فرمود: هر کس سه روز بر او و بر من درود فرستد خدا بهشت را بر او واجب گرداند.
راوی می گوید: گفتم: در زندگی او و شما؟ حضرت زهرا علیهاالسلام فرمود:بلی هم در حال حیات، و هم پس از مرگ.
تهذیب الاحکام ج 6:9.
حدیث 42
حضرت فاطمه علیهاالسلام :شخصی به زنش گفت: پیش فاطمه زهرا علیهاالسلام برو و بپرس: آیا من از شیعیان اهل بیت هستم؟ زن آمد و پرسید، حضرت زهرا علیهاالسلام در پاسخ گفت:
به همسرت بگو: اگر به آنچه ترا فرمان داده ایم عمل می کنی و از آنچه نهی کرده ایم پرهیز نموده ای از شیعیان خواهی بود و در غیر این صورت از شیعیان نیستی.
تفسیر منسوب به امام حسن عسکری علیه السلام
حدیث 43
حضرت فاطمه علیهاالسلام :بارالها: نیرومندی در بندگیت و بینش روشن در کتابت و فهم و درک احکامت را از تو خواستارم. خدایا بر محمد و آل محمد درود فرست و قران را دور از دسترس ما و پل صراط را لغزشگاه ما و محمد صلی الله علیه و آله را رویگردان از ما قرار مده.
بلد الامین: 101.
حدیث 44
حضرت فاطمه علیهاالسلام :پدران این امّت حضرت محمد صلی الله علیه و آله پیامبر خدا و حضرت علی علیه السلام ولی خدا است. اگر از آن دو اطاعت کنند، کژی های آنان را اصلاح می کنند و از عذاب دردناکشان نجات می بخشند و همراهی با آن دو نعمت جاودان بهشت را ارزانیشان می دارد.
تفسیر منسوب به امام حسن عسکری علیه السلام 330.
حدیث 45
حضرت فاطمه علیهاالسلام :پبر سر مزار حمزه علیه السلام در پاسخ شخصی می فرماید:به خدا سوگند اگر حق را به اهلش واگذار می نمودند و از عترت پیامبر پیروی می کردند، حتی دو نفر درباره خدا اختلاف نمی نمودند (واسلام همه عالم را فرا می گرفت.)
کفایه الاثر: 199.
حدیث 46
حضرت فاطمه علیهاالسلام :روزی ام سلمه برای عیادت حضرت فاطمه علیهاالسلام آمد وپرسید:
ای دختر پیامبر شب را چگونه به صبح آوردی (شب و روزت چگونه می گذرد)؟ حضرت علیهاالسلام فرمود:
به صبح آوردم در حالی که تاریکی غم و انده مرا فراگرفته است، پیامبر از دست رفت و وصی او مظلوم واقع شد، حَریم و حرمت پیامبر شکسته شد.
مناقب آل ابی طالب، ج 2: 205.
حدیث 47
حضرت فاطمه علیهاالسلام :در پاسخ زنانی که برای عیادتش آمده و از سلامتی اش سؤال کردند فرمود:
به خدا سوگند صبح کردم در حالی که نسبت به دنیای شما بی رغبت و از مردان شما خشمگینم. پس از چشیدن، آنان را از دهان بیرون افکندم و پس از پیگیری، از آنان خسته شدم. چه زشت است کند شدن تلاش ها و سستی نیروها و اضطراب اندیشه ها ! .
معانی الاخبار، 354.
حدیث 48
حضرت فاطمه علیهاالسلام :به راستی آنان که دیگران را ترجیح دادند _ چه عیبی از ابوالحسن امیرالمؤمنین علیه السلام گرفتند؟ به خدا قسم تنها عیب علی شمشیر بران او و بی اعتنایی به مرگ و برخورد سخت و ضربه های مرگبار و خشم سرکش او در رابطه با دفاع از دین خداست.
بلاغات النساء: 32.
حدیث 49
حضرت فاطمه علیهاالسلام :شما بر لبه پرتگاهی از آتش قرار داشتید جرعه آبی برای تشنگان و شکار بی رنجی برای آزمندان بودید، آنگاه خدای بزرگ به وسیله حضرت محمد صلی الله علیه و آله و پس از چه فراز و نشیب ها و گرفتار شدن به دست مردان حیوان صفت و گرگان آدمخوار عرب و گردنکشان اهل کتاب نجاتتان بخشید.
هرگاه که آتش جنگی بر می افروختند خدا خاموش می کرد و اگر شاخ شیطانی سرک می کشید و یا مرزی از سوی مشرکان گشوده می شد پیامبر، برادرش حضرت علی علیه السلام را در کام آن می افکند و او نیز تا هنگامی که یال و بال آنان با کف پای خود پایمال نمی کرد و آتش آنان را با شمشیر خاموش نمی ساخت بر نمی گشت.
بخشی از خطبه بزرگ، احتجاج، ج 1: 135.
حدیث 50
حضرت فاطمه علیهاالسلام :در بخش دیگری از سخنانش با زنان مدینه در مورد حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام می فرماید:
به خدا سوگند اگر از راه روشن منحرف می شدند و از پذیرش دلیل واضح می لغزیدند، آنان را به راه مستقمیم برگردانده و بر التزام به آن وا می داشت و با نرمی و ملایمت راهشان می برد.
به گونه ای که خشونت و ناهمواری راه آنان را آزار نمی داد و رهروان را خسته نمی ساخت و سواران را ملول نمی کرد. و آنان را به آبشخوری پر برکت و زلال و گوارا رهنمون می شد.
احتجاج، ج 2: 148.